Thứ Năm, 15 tháng 4, 2010

CARNET - SỔ TEM NHỎ

Tem cắt đôi là những tem được cắt làm hai theo chiều dọc, hoặc cắt chéo có giá trị bằng nửa giá mặt của con tem. Tem cắt đôi hợp pháp, được bưu điện công nhận và sử dụng để gởi thư trong những giai đoạn có chiến tranh hoặc nguồn cung cấp tem có giá mặt tương đương bị khan hiếm.

Tem Cắt Đôi đa số xuất hiện vào khoảng cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20, nhất là thời kỳ xảy ra Đệ Nhất Thế Chiến. Khoảng sau thập niên 1960 tem Cắt Đôi không còn thấy xuất hiện nữa. Tem Cắt Đôi rất được một số người sưu tập tem ưa chuộng vì tính chất quý, hiếm, độc đáo và rất gắn chặt với lịch sử bưu chính. Tem Cắt Đôi chỉ thực sự có giá trị khi còn nằm trên bì thư hoặc ít nhất một phần bì thư lớn vừa đủ để thấy dấu đóng hủy và nơi đi, đến.

Một số tem Cắt Đôi có giá trị rất cao như bì thư của Mỹ có con tem mang mã số Scott 17 được cắt làm hai, có đóng dấu hủy ngày 12 tháng 1 năm 1852 tại Sonora, bang California (h2), hoặc như bì thư của Ý năm 1857 với con tem Cắt Đôi gởi từ Bardolino đến Verona được Filasta bán ra trong cuộc đấu giá ngày 8 tháng 11, 1996 với giá 188.490 Mỹ Kim (h3)

Hình 2

Hình 3

Hawaii rất nổi tiếng với một vài bì thư tem Cắt Đôi do tình trạng khan hiếm tem (h4-5)

Hình 4

Hình 5

Còn Denmark cũng rất được giới sưu tầm để ý đến do tình trạng tem khan hiếm trong thời kỳ chiến tranh. Bì thư của Đan Mạch năm 1916 và con tem in năm 1979 của Foroyar vinh danh con tem Cắt Đôi nổi tiếng đó (h6-7).

Hình 6

Hình 7

Cắt ô vuông (Cut Square - Coupure)

Con tem in sẵn trên phong bì, giấy gói hoặc bưu thiếp được cắt rời ra theo hình chữ nhật hay hình vuông.

Cắt theo hình (Cut to shape)

Con tem có hình dạng đặc biệt hoặc in sẵn trên vật dụng bưu chính được cắt ra theo đúng hình thiết kế (không phải cắt thành hình vuông).

Cặp tem (Pair - Paire)

Hai tem liền nhau (không tách rời) được tách ra từ một tờ tem.

Cặp tem có cầu nối (Gutter Pair - Paire gouttière)

Hai tem được nối với nhau bằng một phần giấy nhỏ để trắng hoặc in các hoa văn, chữ, hoặc mã số, bản thân nhãn này không có giá trị thanh toán cước phí bưu chính.

cạnh chung không răng (Vertical pair, Cặp tem dọc, imperforate between)

Cặp tem theo chiều đứng, được đục răng ở các cạnh xung quanh nhưng cạnh chung giữa hai tem không đục răng.

cạnh ngang không răng (Vertical pair - imperforate horizontally - Paire verticale, Cặp tem dọc, imperforation horizontale)

Cặp tem theo chiều đứng được đục răng ở các cạnh dọc còn các cạnh chiều ngang không đục răng.