Thứ Năm, 15 tháng 4, 2010

CARNET - SỔ TEM NHỎ

Tem cắt đôi là những tem được cắt làm hai theo chiều dọc, hoặc cắt chéo có giá trị bằng nửa giá mặt của con tem. Tem cắt đôi hợp pháp, được bưu điện công nhận và sử dụng để gởi thư trong những giai đoạn có chiến tranh hoặc nguồn cung cấp tem có giá mặt tương đương bị khan hiếm.

Tem Cắt Đôi đa số xuất hiện vào khoảng cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20, nhất là thời kỳ xảy ra Đệ Nhất Thế Chiến. Khoảng sau thập niên 1960 tem Cắt Đôi không còn thấy xuất hiện nữa. Tem Cắt Đôi rất được một số người sưu tập tem ưa chuộng vì tính chất quý, hiếm, độc đáo và rất gắn chặt với lịch sử bưu chính. Tem Cắt Đôi chỉ thực sự có giá trị khi còn nằm trên bì thư hoặc ít nhất một phần bì thư lớn vừa đủ để thấy dấu đóng hủy và nơi đi, đến.

Một số tem Cắt Đôi có giá trị rất cao như bì thư của Mỹ có con tem mang mã số Scott 17 được cắt làm hai, có đóng dấu hủy ngày 12 tháng 1 năm 1852 tại Sonora, bang California (h2), hoặc như bì thư của Ý năm 1857 với con tem Cắt Đôi gởi từ Bardolino đến Verona được Filasta bán ra trong cuộc đấu giá ngày 8 tháng 11, 1996 với giá 188.490 Mỹ Kim (h3)

Hình 2

Hình 3

Hawaii rất nổi tiếng với một vài bì thư tem Cắt Đôi do tình trạng khan hiếm tem (h4-5)

Hình 4

Hình 5

Còn Denmark cũng rất được giới sưu tầm để ý đến do tình trạng tem khan hiếm trong thời kỳ chiến tranh. Bì thư của Đan Mạch năm 1916 và con tem in năm 1979 của Foroyar vinh danh con tem Cắt Đôi nổi tiếng đó (h6-7).

Hình 6

Hình 7

Cắt ô vuông (Cut Square - Coupure)

Con tem in sẵn trên phong bì, giấy gói hoặc bưu thiếp được cắt rời ra theo hình chữ nhật hay hình vuông.

Cắt theo hình (Cut to shape)

Con tem có hình dạng đặc biệt hoặc in sẵn trên vật dụng bưu chính được cắt ra theo đúng hình thiết kế (không phải cắt thành hình vuông).

Cặp tem (Pair - Paire)

Hai tem liền nhau (không tách rời) được tách ra từ một tờ tem.

Cặp tem có cầu nối (Gutter Pair - Paire gouttière)

Hai tem được nối với nhau bằng một phần giấy nhỏ để trắng hoặc in các hoa văn, chữ, hoặc mã số, bản thân nhãn này không có giá trị thanh toán cước phí bưu chính.

cạnh chung không răng (Vertical pair, Cặp tem dọc, imperforate between)

Cặp tem theo chiều đứng, được đục răng ở các cạnh xung quanh nhưng cạnh chung giữa hai tem không đục răng.

cạnh ngang không răng (Vertical pair - imperforate horizontally - Paire verticale, Cặp tem dọc, imperforation horizontale)

Cặp tem theo chiều đứng được đục răng ở các cạnh dọc còn các cạnh chiều ngang không đục răng.

cạnh chung không răng (Horizontal pair, Cặp tem ngang, imperforate between)

Cặp tem theo chiều ngang được đục răng ở các cạnh xung quanh nhưng cạnh chung giữa hai tem không đục răng.

cạnh dọc không răng (Horizontal pair, Cặp tem ngang, imperforate vertically - Paire horizontale, imperforation verticale)

Cặp tem theo chiều ngang được đục răng đầy đủ ở các cạnh nằm ngang còn các cạnh theo chiều dọc không đục răng.

Chấp nhận mua (Approvais - Approuvé)

Người bán tem gửi tem, các ấn phẩm bưu chính hay những mặt hàng tem chơi cho khách hàng trên cơ sở thoả thuận chấp nhận mua, những mặt hàng này đã được khách hàng xem xét kỹ lưỡng và biết rõ giá cả từng loại. Khi nhận được hàng, họ sẽ mua những hàng đã lựa chọn rồi gửi trả phần còn lại cho nhà kinh doanh kèm theo tiền thanh toán cho số hàng đã mua.

Chơi tem (Philately - Philatélie)

Việc sưu tập và nghiên cứu tem bưu chính, dấu Bưu điện và các vật dụng bưu chính khác.

Chứng chỉ (Certificate - Certificat)

Chứng nhận của các chuyên gia đối với các con tem đặc biệt quý hiếm, trong đó nêu ra một cách chi tiết kết quả giám định, thường có kèm theo ảnh con tem. Việc lập chứng chỉ được tiến hành trong hoặc sau khi giám định.

BISECTS - TEM CẮT ĐÔI

Tem cắt đôi là những tem được cắt làm hai theo chiều dọc, hoặc cắt chéo có giá trị bằng nửa giá mặt của con tem. Tem cắt đôi hợp pháp, được bưu điện công nhận và sử dụng để gởi thư trong những giai đoạn có chiến tranh hoặc nguồn cung cấp tem có giá mặt tương đương bị khan hiếm.

Tem Cắt Đôi đa số xuất hiện vào khoảng cuối thế kỷ 19, đầu thế kỷ 20, nhất là thời kỳ xảy ra Đệ Nhất Thế Chiến. Khoảng sau thập niên 1960 tem Cắt Đôi không còn thấy xuất hiện nữa. Tem Cắt Đôi rất được một số người sưu tập tem ưa chuộng vì tính chất quý, hiếm, độc đáo và rất gắn chặt với lịch sử bưu chính. Tem Cắt Đôi chỉ thực sự có giá trị khi còn nằm trên bì thư hoặc ít nhất một phần bì thư lớn vừa đủ để thấy dấu đóng hủy và nơi đi, đến.

Một số tem Cắt Đôi có giá trị rất cao như bì thư của Mỹ có con tem mang mã số Scott 17 được cắt làm hai, có đóng dấu hủy ngày 12 tháng 1 năm 1852 tại Sonora, bang California (h2), hoặc như bì thư của Ý năm 1857 với con tem Cắt Đôi gởi từ Bardolino đến Verona được Filasta bán ra trong cuộc đấu giá ngày 8 tháng 11, 1996 với giá 188.490 Mỹ Kim (h3)

Hình 2

Hình 3

Hawaii rất nổi tiếng với một vài bì thư tem Cắt Đôi do tình trạng khan hiếm tem (h4-5)

Hình 4

Hình 5

Còn Denmark cũng rất được giới sưu tầm để ý đến do tình trạng tem khan hiếm trong thời kỳ chiến tranh. Bì thư của Đan Mạch năm 1916 và con tem in năm 1979 của Foroyar vinh danh con tem Cắt Đôi nổi tiếng đó (h6-7).

Hình 6

Hình 7

BULL’S -EYES CANCEL STAMP - TEM "DẤU MẮT BÒ"

Tạm dịch là Tem "Dấu mắt bò", là những con tem được đóng dấu rõ, sạch ở chính giữa tem với đầy đủ chi tiết.

Donald J Landis, chủ nhiệm của Câu lạc bộ Tem về thể loại này, đã và đang thực hiện những tờ lịch về tem có các dấu đóng rõ về ngày tháng năm như vậy bắt đầu từ ngày 1 tháng 1 năm 1860 đến hiện nay.

Sau đây là hình ảnh của một vài Tem dấu mắt bò



Blốc (Souvenir sheet - Bloc et feuillet)

Một tờ nhỏ, thường bao gồm một hoặc nhiều mẫu tem, có lề rộng và tiêu đề, có thể có hoặc không đục răng.

Bộ tem (Stamp set - Série de timbres

Tập hợp các mẫu tem có liên quan đến nhau, có cùng chủ đề, mục đích phát hành, phần lớn có giá mặt khác nhau.

Băng gài tem (Mounts - )

Băng axetat 2 lớp (lớp trước trong suốt, lớp sau có chất keo dính), có tác dụng bảo vệ và giữ chặt tem vào trang album.

Bì thư hỗn hợp (Combination cover - Enveloppe combinée)

Những bì thư tín được dán tem cước phí hợp pháp của nhiều nước, và cước phí vận chuyển bì thư đó sẽ được tách riêng cho từng nước.

Bì thư tai nạn (Crash Cover - )

Bì thư thu luợm được sau một vụ tai nạn máy bay, tầu hoả, tầu thuỷ hay ô tô, song vẫn được chuyển tới tay người nhận kèm theo dấu đóng có lời giải thích về tình trạng của bì thư hoặc để trong bì thư khác của cơ quan Bưu điện.

Bì thư (Cover - Lettre)

Phong bì hoặc túi giấy đựng bưu phẩm để gửi qua đường bưu điện. Thuật ngữ này cũng sử dụng đối với loại phong bì liền thư - nghĩa là: nội dung thư được viết vào mặt trong của bì thư rồi gập lại, bên ngoài ghi địa chỉ và gửi đi không cần bỏ vào một phong bì khác.

Bìa album tem (Binder - Relure)

Loại bìa được sản xuất bằng các chất liệu nhẹ, bền, đẹp, mầu sắc hấp dẫn và có sẵn các vòng sắt mạ hoặc chất dẻo để lắp các lá album. Thông thường, người ta sản xuất các loại bìa có 2, 3 lỗ hoặc có vòng lò so cuộn.

Bút tem chơi (Stamp pen - )

Loại bút viết ra màu trắng trên các loại giấy bìa màu đen, các phơi tem. Bút này rất tiện lợi trong việc thống kê tên các bộ sưu tập, đánh dấu, ghi số và các nội dung có liên quan khác.

Bưu ảnh (Postcard - Carte postale)

Tấm thiếp nhỏ mặt trước in hình ảnh (thường là ảnh phong cảnh), mặt sau có dành chỗ để viết thông tin. Bưu ảnh không có tem in sẵn, chỉ có ô định vị để dán tem.

Bưu ảnh máy bay (Air postcard - Carte postale par avion)

Loại bưu ảnh dùng để gửi bằng đường bưu chính hàng không. Mặt sau bưu ảnh có in chữ "Máy bay", "Bưu chính hàng không" và phải dán tem đầy đủ.

Bưu ảnh trả lời (Reply postcard - )

Loại bưu ảnh do người gửi, chuyển đến người nhận để có sự trả lời cũng trên chính bưu ảnh đó. Loại bưu ảnh này có phần dành riêng cho trả lời và địa chỉ người gửi.

Bưu giản (Aerogramme - Aérogramme)

Bưu giản là loại giấy gửi thư máy bay được UPU chính thức công nhận, không cần phong bì. Loại giấy này được phết keo trên mép gấp có sẵn, nội dung thư tín được viết vào mặt trong và sau đó gấp kín theo nếp gấp của phong bì. Khi gửi, không được bỏ thêm bất cứ vật gì trong thư này. Cước gửi thư này thấp hơn mức cước gửi phí máy bay thông thường. Thông thường bưu giản thường có tem in sẵn trên đó.

Một bưu giản của Pháp.

Ấn bản hảo hạng (Deluxe sheets - Epreuves de luxe)

Ấn phẩm do Bưu điện phát hành thường có kích cỡ 150mm x 120mm, giữa có in một hoặc nhiều con tem với màu sắc, giá tiền, khuôn khổ y hệt tem phát hành nhưng không đục răng, được dùng để tặng các viên chức cao cấp của Nhà nước hoặc ngành Bưu điện.

Album (Album - Album)

Tập hợp nhiều trang mỏng, bằng bìa cứng, chất dẻo hoặc các vật liệu khác có thể để rời hoặc gắn kết với nhau bằng keo, chỉ khâu hoặc hệ thống gá dùng để lưu giữ ảnh, tem, phong bì, vật dụng bưu chính...

Album bưu ảnh (Post card album - Album pour cartes postales)

Loại album dành riêng cho bưu ảnh, maxicard. Loại album này mỗi tờ đựng được từ 2 -6 bưu ảnh và được hàn từng túi riêng để bảo vệ và tiện trưng bày.

Album FDC (Cover album - Album pour enveloppe)

Loại album dành riêng cho phong bì và phong bì phát hành ngày đầu tiên gồm phần bìa album và phần trong là những túi trong suốt mở phần trên và hàn kín ở 3 cạnh khác. Mỗi túi đựng một phong bì.

Album tem (Stamp album - Album pour timbres poste)

Loại album dùng để cài tem nhằm bảo vệ tem không bị hư hỏng theo thời gian. Album tem luôn giữ cho tem thẳng, không bị gãy gập, quăn góc và bay màu.